Afgelopen zaterdag 1 oktober vertrok om 08.00 uur de bus uit Woerden voor de battlefieldtour naar Zeeland. Bij elke tussenstop werd de bus voller, en uiteindelijk waren we met een goed gevulde bus met veteranen en introducés onderweg naar Zeeland. Vorig jaar hadden we al de film “De slag om de Schelde” gezien, de zogenaamde forgotten battle. Hij heeft weinig bekendheid, maar het is wel de grootste veldslag ooit op Nederlands grondgebied. Meer dan 12.000 mensen (geallieerden, burgers en Duitse militairen) kwamen om het leven bij deze slag die bedoeld was om de haven van Antwerpen toegankelijk te maken voor de geallieerden strijdkrachten. De bevoorradingslijnen vanuit Normandië waren inmiddels veel te lang geworden voor een effectieve oorlogsvoering.
In het Bevrijdingsmuseum Zeeland werden we ontvangen door Adrie Jonker van het museum en Ludy de Vos van het veteraneninstituut, die ook als vrijwilliger bij het museum is betrokken. Adrie wist ontzettend veel te vertellen over de oorlogshandelingen in Zeeland. Indrukwekkend en boeiend, aan de hand van allerlei voorwerpen die door de Zeeuwse bevolking na de oorlog waren bewaard en later geschonken aan het museum.
Adrie vertelde bijvoorbeeld over de molen die bij een bombardement geraakt werd en waarin 44 Zeeuwen schuilden. Slechts drie van hen overleefden het bombardement. Hij vertelde over de Schotse militair, een hondengeleider, die niet kon zwemmen toen het bootje waarmee hij overstak naar Walcheren werd beschoten en zonk. Zijn hond (Rifleman Khan) redde hem en kreeg daarvoor later een onderscheiding. Jaren na de oorlog werden de twee weer herenigd.
Of de Duitse commandant die zich alleen wilde overgeven onder de dreiging van tanks aan een geallieerde officier. De geallieerden lieten amfibievoertuigen van een nabijgelegen eenheid overkomen, die door hun rupsbanden leken op tanks. En de sergeant-majoor deed rangonderscheidingstekens van een officier op, waarna de Duitsers zich overgaven.
Het was een zeer interessant bezoek, een mooie dag. En ondanks de aanvankelijke slechte weersvoorspellingen hadden we de hele dag lekker weer. Dat was wel anders in oktober-november 1944 toen de Slag om de Schelde plaatsvond.
Buiten waren nog bunkers, tanks, een baileybrug en strandversperringen te zien.
Ook vertelde Adrie over de kerktoren van Ellewoutsdijk. Die werd door de Duitsers als uitkijktoren gebruikt. Het dorp ligt aan de Schelde, aan de overkant zie je Terneuzen. Toen Zeeuws-Vlaanderen bevrijd was maar Zuid-Beveland nog niet, vormde het water de frontlinie. De geallieerden probeerde de kerktoren vanaf Terneuzen met granaten kapot te schieten. Dat mislukte, dus werd de kerk gebombardeerd. Daarna werd een noodkerk gebouwd van een romneyloods. Ook die staat nu op het terrein van het museum.
Na het bezoek aan het museum vertrokken we voor de terugweg. Onderweg zijn we gestopt bij de erebegraafplaats bij Bergen op Zoom. Hier liggen op de Canadese begraafplaats 1.115 gesneuvelde militairen, voor het grootste deel Canadezen. Het Britse ereveld in Bergen op Zoom herbergt de graven van 1.296 gesneuvelde militairen. Hier hebben we namens de veteranen uit de Lopikerwaard een krans gelegd ter nagedachtenis aan alle gevallenen en als erkenning voor hun heldhaftige inzet voor onze vrijheid.
